EU ban hành khung chính sách hỗ trợ mới nhằm thúc đẩy khử carbon, tăng hiệu quả năng lượng và phát triển công nghệ sạch

Ủy ban châu Âu (EC) vừa chính thức công bố Khung trợ cấp Nhà nước cho Thỏa thuận Công nghiệp Sạch - gọi tắt là CISAF (Clean Industrial Deal State Aid Framework). Quy định này nhằm hỗ trợ các quốc gia thành viên tăng tốc quá trình chuyển đổi năng lượng sạch, khử carbon trong công nghiệp và phát triển công nghệ sạch trong khuôn khổ Thỏa thuận Công nghiệp Sạch của EU.

Tăng tốc chuyển đổi công nghiệp và hỗ trợ dài hạn

CISAF quy định rõ cách thức các quốc gia thành viên EU có thể cung cấp hỗ trợ công cho các khoản đầu tư công nghiệp sạch, đảm bảo tuân thủ các quy định về trợ cấp Nhà nước của Liên minh. Đây là nền tảng giúp đẩy nhanh tiến trình phê duyệt và triển khai các chương trình hỗ trợ trong nước.

Khung chính sách này có hiệu lực đến hết ngày 31/12/2030, mang lại sự ổn định lâu dài cho cả chính phủ và doanh nghiệp trong việc hoạch định chiến lược đầu tư và chuyển đổi xanh.

Năm trọng tâm chính của CISAF

CISAF tập trung vào 5 lĩnh vực chính, trong đó nổi bật là:

1. Đơn giản hóa thủ tục và ưu tiên cấp tốc hỗ trợ các dự án năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời, hydrogen xanh/xanh lam, nhằm hỗ trợ các ngành công nghiệp phát thải cao hướng đến mục tiêu khử carbon.
2. Hỗ trợ chi phí điện cho các ngành sử dụng nhiều năng lượng và đang chịu sức ép cạnh tranh toàn cầu. Doanh nghiệp nhận hỗ trợ sẽ cần cam kết đầu tư vào quá trình giảm phát thải, góp phần nâng cao tính bền vững và giảm phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch.
3. Tài trợ linh hoạt cho nhiều công nghệ khử carbon và tiết kiệm năng lượng như: điện hóa (electrification), hydrogen, sinh khối (biomass), và công nghệ thu hồi – tái sử dụng – lưu trữ carbon (CCUS).
4. Hỗ trợ sản xuất công nghệ sạch: CISAF đồng hành cùng Đạo luật Công nghiệp Không phát thải ròng (Net-Zero Industry Act), thông qua các khoản tài trợ riêng lẻ để tránh tình trạng đầu tư rời khỏi châu Âu. Đồng thời, khung chính sách cũng hỗ trợ sản xuất và chế biến nguyên vật liệu chiến lược phục vụ phát triển công nghệ sạch.
5. Thúc đẩy nhu cầu công nghệ sạch: Thông qua các ưu đãi thuế như khấu hao nhanh đối với doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ sạch, CISAF kỳ vọng sẽ tạo động lực mạnh mẽ để thị trường tiêu dùng chuyển dịch theo hướng xanh hóa.

Giảm thiểu rủi ro tài chính cho đầu tư tư nhân

Đặc biệt, CISAF sẽ giảm thiểu rủi ro tài chính cho khu vực tư nhân thông qua các hình thức hỗ trợ như: vốn chủ sở hữu, khoản vay hoặc bảo lãnh. Những hình thức này sẽ ưu tiên cho các dự án thuộc lĩnh vực hạ tầng năng lượng, kinh tế tuần hoàn và công nghiệp sạch.

Tác động và khuyến nghị

Việc EU ban hành CISAF không chỉ mang lại cơ hội tiếp cận hỗ trợ tài chính lớn cho các doanh nghiệp nội khối mà còn đặt ra tiêu chuẩn mới cho các chuỗi cung ứng toàn cầu liên quan đến thép, năng lượng và vật liệu chiến lược.

Đối với các doanh nghiệp Việt Nam, việc theo dõi sát sao các chính sách phát triển bền vững tại EU là rất cần thiết, đặc biệt khi tham gia xuất khẩu sang thị trường châu Âu hoặc hợp tác với các đối tác đang chuyển dịch sản xuất theo định hướng “xanh hóa”.

Th.S